Büyük Lastik Her Koşulda Yakıt Tüketimini Artırır mı?

[ABDULLAH]

Genelde her zaman yaptığım gibi off road'un özü ile çok da alakalı olmayan bir konu açtım.
Şöyle ki; aracımı ilk aldığımda orjinal lastikleri olan 195-80 -15 ile 4 yıl kadar sürdüm. Araç benzinli olduğundan aman yakıt artar korkusuyla ebat büyütmeye cesaret edemedim. Bu kış girişinde lastik yenilerken gülü seven dikenine katlanır deyip, cesaretlendim, 215-80-15 lastik aldım.
Benim kullanım şartlarım ne şehir içi - ne şehir dışı. Meslek gereği şehre yakın köylere gidip geliyorum. Ayrıca az miktar şehir içinde kullanıyorum. Az miktarda da arazi koşulları. Evim de şehrin çıkışlarına yakın yani yoğun trafiğin olmadığı bir semt. Hal böyle olunca 215-80 -15'te orjinal ebad olan 195-80-15'e göre ölçülebilir bir yakıt artışı olmadı.
Örneğin Antalya'ya Perçin kardeşimin yanına aracı yükseltmek için giderken bir yakıt ölçümü yaptım. Sakin sürüşle 80-100 arası hızlarla 6.7 lt/100 km.
Geçen hafta arızalı olan hub'ı değiştirmek için bir lastikçi arkadaşın liftini kullanma amacıyla yanına gitmiştim. Onlar hub'la uğraşırken raftaki 235-75-15 hoşuma gitti onu da taktırdım. Zaten lastikçi arkadaş bir benzinliğin içinde. İşimiz bitince yeni lastikle yakıtı ölçmek için depoyu gırtlağına kadar fulledim.
Hem aracın hem GPS'in sayaçlarını sıfırladım. GPS'in sayacını dikakte alarak ölçüme başladım.
Oradan evim 12 km (9 km si bölünmüş yol 2 trafik ışığında durdum son 3 km'si normal şehir içi yol 1 ışıkta durdum),
evden 2 km gidiş 2 km dönüş 5 km şehir içi gidip geldim (2 ışıkta durdum)
evden 12 km uzakta bir köye gidip döndüm (toplam 24 km'nin 6 km'si şehir ve köy içi yol ışıkta bekleme yok)
son yolu 4-5 saat sonra bir kez daha tekrarladım.
Toplam 65 km. Bunun 45 km'si kısa mesafeli şehirlerarası, 20 km'si yoğun olmayan şehir içi.
Sürüş sakin 2000- 3000 devirlerde maks. hız 100.
Depoyu tekrar gırtlağa kadar fulledim, tüketim 235-75-15 AT lastikle 6.4 lt/100 km.
Bu ölçümden anladığım kadarıyla büyük ebat lastik özellikle ilk kkalkışlarda belki fazla yakıt tüketimine sebep olabiliyordur ama durmadan sabit hızlarla gidebilirsek gördüğüm kadarıyla orjinal ebada göre yakıtı düşürüyor.
Bilmem siz ne dersiniz.

[4L]

imkan olsa da şunu TÜVün fren test silindirleri gibi bir laboratuar testinde sabit sürüş şartları altında deneyebilsek. O zman bir karar verebiliriz. Ama bu anlattığını vakada o kadar çok değişken faktör var ki, pompa, pompacı, yolun durumu, rüzgar, güneş.... var oğlu var. Çıkan sonuç ise 6,7 lt den 6,4 litreye düşen bir fark yani 1 su bardağı fark. Az çıkmış; fazlada çıkabilirdi. Ama sonuçta 1 su bardağı farkı baz alıp evet az yakıyor yada hayır çok yakıyor demek yanlış olur düşüncesindeyim.
Muhakkak ki dur kalk olmadığında tüketim taha az olacaktır, çünkü en çok güç, durağan bir kütleyi harekete geçirmek için kullanılıyor.

[TARDUK]

215 75 15 bf varken ortalama 300 km yapabiliyordum bir kaç kere 330 u bile gördüm
30 cooper stt ile gördüğüm max km 255

[ABDULLAH]

Bu p.tesi yine Denizli-Antalya yaptım. Daha önce 215-80 ebatla ölçtüğüm 6,7lt/100 km rakamı bu sefer 235-75 ebatla 6,6 lt/100 km çıktı, aradaki fark abakıp düştü demesek de kesinlikle artmadığını söyleyebilirim.

[ABDULLAH]

Geçen süreçte yine 235-75-15 ebadda MT lastik taktım, bu lastikte de depo fulleyerek yaptığım ölçümlerde benim kullanım koşullarımda (şehir içi az, genelde en az 10 kmlik yolculuklar, mümkün olduğunca sabit hız, yüksek vites, düşük devir) ölçülebilir bir yakıt artışı yok.

[4L]

peki ; Yokuş aşağı boşa attığında MT lar takılı ikenki hali ile AT takılı ikenki hali arasında fark yaşıyormusun. Mesela bende 90-100 ile boşa attığımda MT takılı iken hızı yokuş aşağı da olsa azalıor. AT takılı iken artıyor. Demekki MT nin sürtünme katsayısı beklendiği, tahmin edildiği gibi daha yüksek. Sürtünmekatsayısı yüksek olan birşeyde direnci yenmek için daha fazla enerji ister .

Belki konuyu lastik çapından çok sürtünme direnci etkiliyordur

[ABDULLAH]

peki ; Yokuş aşağı boşa attığında MT lar takılı ikenki hali ile AT takılı ikenki hali arasında fark yaşıyormusun. Mesela bende 90-100 ile boşa attığımda MT takılı iken hızı yokuş aşağı da olsa azalıor. AT takılı iken artıyor. Demekki MT nin sürtünme katsayısı beklendiği, tahmin edildiği gibi daha yüksek. Sürtünmekatsayısı yüksek olan birşeyde direnci yenmek için daha fazla enerji ister .

Belki konuyu lastik çapından çok sürtünme direnci etkiliyordur

Dediğin farkı belli-belirsiz hissediyorum. Yokuş aşağı boşa attığımda MT lerde de hızlanma oluyor hatta meyil yeterli ise 5. viteste gazı bıraktığımda bile hızlanma oluyor, ama AT kadar değil. Mesela devamlı indiğim bir yer var eskiden AT varken orada viteste gazı bıraktığımda hız 102 ye çıkıyordu, şimdi 97 ye çıkıyor.

[ABDULLAH]

Lastik çapı büyütme işini, başka bir başlıkta da belitrttiğim gibi JLX 'ten sonra XL-7'ye de yaptım.
Bu sefer fark %8 ancak, taban da 1 cm inceldi.
JLX'te yakıt pek değişmemişti, en azından artmadığına eminim.
Ama XL -7 de yakıt düştü. Daha önce 820-850 gibi km'lerde yanan mazot uyarı lambası gerçek ölçüm olan navigasyondaki km'ye göre

• 925

km'de (aracın sayacı 825 km) yandı.
Ancak bu sonuç biraz da benim kullanış şeklim ve yol koşullarından kaynaklanıyor.
Şöyle ki yaptığım yolun %80-9'ını şehre 20 - 60 km uzaklıktaki köy-kasabalara, kalanını şehir içinde ama yoğun olmayan trafikte kullanıyorum.
Lastik değişiminden sonra ilk kalkışlarda yakıt tüketiminde artış var, yol bilgisayarı orjinal ebatla ilk kalkışlarda 200 lt/100km gösterirken şu an 300 lt/100 km okuyor.
Özetle diyebilirim ki; lastik çap artışı şehir içi yoğun dur kalk trafikte ve off road koşullarında yakıt tüketimini arttırırken sabit hız ve devirde düşürüyor.